Thứ Bảy, 16 tháng 3, 2013

CẢM NHẬN THƠ ROBERRT NGUYỄN

ANH NGỌC THIÊM / MAI KHOA / VŨ HƯỜNG / ANH THẾ ANH / ROBERT NGUYỄN
NẾU NGÀY MAI VŨ TRỤ NỔ TAN TÀNH



Vâng, "nếu ngày mai vũ trụ nổ tan tành ..."

em sẽ mất và anh không còn nữa
buổi hồi sinh xin mỗi người một nửa
chắp lại rồi ta hóa một vì sao
(Hai Vì Sao Nhỏ - thơ Minh Hiếu)

Thật vậy, khi tình yêu lên ngôi dẫu vũ trụ có tan tành, trái đất có chao nghiêng, mặt trời có lịm tắt thì anh vẫn quả quyết rằng "bảy tỷ người anh chỉ nhớ mình em / nhớ ban ngày không đủ nhớ suốt đêm". Cho dẫu mây trời có bồng bềnh lơ lững, những câu quan họ có chông chênh phiêu dạt, những chiếc bóng hải âu có chấm bạc biển xanh, cho dẫu: "mảnh trăng khuyết ở cuối trời / nghiêng nghiêng chực ngã để tôi bồng bềnh" thì anh vẫn "cọ buồn bên má nhớ thời có nhau". Đây là thơ, là tình yêu, là mật ấn ngọt môi, là đắm mê si mộng của nhà thơ - người lính Cụ Hồ - kỉ sư hàng hải - thuyền trưởng tàu viển dương - MINH HIẾU có nick name ROBERT NGUYỄN tên thật là NGUYỄN ĐÌNH THIỆN , quê quán Hải Phòng, đang làm ăn và sinh sống tại Quận 4 tp. Hồ Chí Minh, bạn blog của chúng ta, với vỏn vẹn 54 bài được HỘI NHÀ VĂN xuất bản vừa qua, đã tạo ấn tượng sâu sắc và hấp dẫn với bạn đọc. Tôi, với tư cách là bạn blog, là người yêu thơ xin phép anh RÔ và bạn đọc được cảm nhận đôi điều về tập thơ SÓNG VÀ GIÓ của anh như sau:

bà ba xẻ nách ngang thân
làm ai cứ phải tần ngần hởi ai
lời ru da diết bên tai
để ta lạc bước quan hoài ngẩn ngơ 
(Áo Bà ba - Minh Hiếu)

Thế đó, thơ anh RÔ không ồn ào, bắn nhảy, bay bung mà cứ chần lần, nấng níu, ngẩn ngơ trước một "chiếc áo bà ba" vốn cộng với chiếc nón lá đã trở thành biểu tượng của một "dáng đứng Bến Tre" huyền thoại, ở đó ta thấy hình ảnh người phụ nữ Việt Nam bất khuất kiên cường trung hậu đảm đang mà với anh RÔ đời này, kiếp nầy sẽ cưu mang kính giữ như khối ngọc thiên vô giá:

em đứng thẳng, đôi mắt đen lấp láy
cười rất tươi khi anh vẫy chào em
giữa chiến trường em cũng là người lính
là ngôi sao chiếu rạng giữa màn đêm
(Cọc Tiêu Sống - Minh Hiếu)

Bên cạnh những bài thơ hồi tưởng về chiến tranh như Cọc Tiêu Sống / Bên Mộ Người Đồng Đội "ngôi mộ nhỏ nằm bên con lộ Đỏ / dòng suối Ngô trong vắt chảy êm đềm / chiếc bia gỗ sơ sài vài hàng chữ / nước mắt anh rơi ướt đọan tên em", thơ Mình Hiếu thiên về tình yêu hạnh phúc thường gặp nhưng với góc độ người từng trải, tình yêu của anh đằm đã, lắng lọc hơn ở thể loại lục bát ngắt dòng rất dể thương, tự nhiên dìu bạn đọc vào cõi mộng mơ hiền hòa, sâu nặng nghĩa tình như trong một buổi ... "anh đâu phải là chiều mà nhuộm em đến tím" thế:

bất chợt nắng
bất chợt mưa
chiều chưa buông xuống
vẫn chưa là chiều
(Chưa Phải Là Chiều - Minh Hiếu)

hoặc trong một nỗi khát, anh như một người trai lạc lầm giữa mắt đắm, môi phiêu, giữa thúc giục với xót xa tan mát vào hồn niềm vui sướng:

ngọt ngào em nói
anh à
là em đang gọi
hay là
đang yêu
mắt em nói hết mọi điều
bao nhiêu
đón
đợi
bao nhiêu ân tình ...
(Thôi Mà - Minh Hiếu)

những câu thơ trữ tình như thế cứ miết chảy trong tập thơ SÓNG VÀ GIÓ, dắt đưa người đọc chơi vơi trên biển cả mênh mông "có những khi mặt biển rộng bao la / nằm yên tĩnh như tấm gương phẳng lặng / chắc gió giận gió bỏ đi đâu vắng / sóng lòng anh cũng tắt lịm còn đâu" tình yêu của anh RÔ như sóng cồn biển cả bên cạnh chất đời nghiêng ngã bởi, lãng đảng những cơn say vốn dĩ rất hửu tình với cánh đàn ông chúng ta:

này
thêm chai nữa, các cha
hây
đừng có cản, mấy bà, mặc tôi
(Say - Minh Hiếu)

Nhân đây, tôi cũng xin phép được nhắc đến trong thi đàn Việt Nam có cơn say đã đi vào lịch sử thơ ca như một vũ điệu tuyệt vời, làm chếnh choáng bao nhiêu thế hệ bạn đọc, miệt mài theo ông nhưng vẫn còn tỉnh táo kịp nhận ra mình chưa thể "khả úy" được. Đó là nhà thơ Vũ Hoàng Chương với bài thơ say bất hủ Say Đi Em sáng tác vào khoản năm 1940 mà mãi tận hôm nay chúng ta vẫn phải học tập:

Lui đôi vai, tiến đôi chân 
Riết đôi tay, ngả đôi thân 
Sàn gỗ trơn chập chờn như biển gió 
Không biết nữa màu xanh hay sắc đỏ 
Hãy thêm say, còn đó rượu chờ ta 
Cổ chưa khô đầu chưa nặng mắt chưa hoa 
Tay mềm mại bước còn chưa chuếnh choáng 
Chưa cuối xứ Mê-ly chưa cùng trời Phóng-đãng 
Còn chưa say hồn khát vẫn thèm men
(Say Đi Em - Vũ Hoàng Chương)

Theo đó, cuộc sống quanh ta còn nhiều mảnh đời rã nát, nhiều số phận cơ bần, những mất mát hy sinh trong thời chiến tranh sót lại, những tai nạn rủi ro thường trực với một đất nước vừa trải qua hai cuộc chiến tranh tàn khốc, đang oằn mình lột xác nhằm thay da đổi thịt có lẻ còn đâu đó những đau đáu khôn nguôi. Chúng ta, dẫu sao cũng có chút hạnh phúc nhỏ nhoi, chút may mắn ít ỏi đời ban tặng. Vì thế, dưới góc độ là người cầm bút ta cũng đứng bên cạnh họ, đồng cảm và chia sẻ để thơ mình nhân hậu hơn, để nỗi đau của họ vơi dần âu cũng là điều nên làm, anh RÔ đã viết bài thơ Hai Kẻ Hát Rong bằng tấm lòng như thế:

trên hè phố người ôm cây đàn cũ 
cặp kính đen che phủ nửa mặt gầy
bộ quần áo lấm bụi đường loang lổ
bên cạnh chân lăn lóc chiếc khay 
...
góc phố nhỏ hai kẻ cùng mê mải
một ôm đàn thả tiếng hát chơi vơi
một bó gối mắt lim dim thổn thức
hai mảnh đời hai dấu lặng đơn côi 
(thơ Minh Hiếu)

Đọc xong đọan thơ nầy tôi vẫn còn bàng hoàng ngỡ rằng tác giả đang "thưởng thức" lời ca ngọt ngào của người hát rong. Hóa ra tôi đã nhầm, anh đang "thổn thức", đang lặng im để nghe nỗi buồn thế thái nhân tình thấm lịm qua từng cung thương bậc nhớ đấy chứ!. Hay trong một buổi sớm mai ở Sài Gòn, tại một quán cóc ven đường, khi những giọt sương mai còn đẫm mình trên lá nõn, khi ai đó còn êm ái giấc nồng thì bất chợt những tiếng rao của em bé bán báo, của cụ già vé số, của chị hàng xôi ... cất lên thẽ thọt, yếu ốm nhà thơ bỗng giật mình, thảng thốt:

Sài Gòn sớm cũng lạnh sao
ly cà phê nóng ta chào bình minh
gọi em ...
em chỉ lặng thinh
thôi đành ta quấy đời mình đầy vơi
...
thì thào đôi tiếng gọi mời
(Sài Gòn sớm - Minh Hiếu)

Dân tộc ta vốn yêu qúy và kính trọng thầy cô, tình thần tôn sư trọng đạo luôn luôn được các thế hế tôn vinh gìn giữ như báu vật, bao đời nay vẫn thường nhắc nhở nhau rằng "muốn sang thì bắt cầu kiều / muốn con hay chữ phải yêu thương thầy". Nhà thơ, người lính, loggers ROBERT NGUYỄN của chúng ta không ngoại lệ. Với tấm lòng của một người đã từng "qua sông" bởi những chuyến đò "chữ" của thầy cô. Anh trăn trở:

người lái đò không chọn khách lại qua
nụ cười vội trao người rất vội
lớp chưa lên thì lớp kia đã tới
chẳng lúc nào áo kịp ráo mồ hôi
...
người lái đò vẫn lặng lẽ sớm hôm
như quên cả lúc xuân về tết đến
quên ngày nghỉ quên cả lời hò hẹn
khi bến bờ vọng tiếng gọi: đò ơi!
(Người Lái Đò - Minh Hiếu)

Cuộc sống vốn hối hả, làm cho các "thành viên" va đập nhau âu cũng là lẽ thường nhưng với thơ, Minh Hiếu tỏ rõ thái độ tôn trọng và cần thiết như một nhịp cầu "câu thơ như nhịp cầu ngang / nối bờ mưa nắng mình sang với mình / quý nhau là nghĩa là tình / phải đâu bướm lượn đi rình hoa tươi" cho nên anh tự ví mình như "con tằm vắt ruột nhả tơ / còn tôi trăn trở câu thơ cuộc đời" bởi, thơ thường đi chung với "câu" hoặc "bài" chỉ rõ một tổ hợp nhất quán ngôn ngữ cô đọng, truyền cảm với hình ảnh âm thanh sống động, róc rách tan chảy vào lòng người, dẫn dắt chúng ta đến một thế giới nghệ thuật độc đáo, tách biệt hẳn với các loại hình nghệ thuật khác. Anh đồng cảm:

suốt đời chẳng chập với nhau
câu thơ như một nhịp cầu bắc ngang
khi mà:
chúng mình cũng chỉ hai đường
song song
đồng quy ư?
chắc là không!
điểm vô tận ở mịt mùng
nơi đâu ...
(Song Song - Minh Hiếu)

Tuy nhiên, trong thảm cỏ biếc xanh bao giờ cũng lác đác chấm vàng của lá, cũng trơ khô của mầm, biểu hiện khiếm khuyết không tránh khỏi của quy luật phát phát triển chung, đáng tiếc trong tập thơ anh RÔ có vài hạt sạn nhỏ như thế. Bài Thư Gởi Cho Vợ ... nói về thơ có đoạn:

có gì đâu, ừ mà có sao đâu
em cũng chẳng quan tâm thơ phú
chỉ đôi lần nghe anh đọc đôi câu
vẻ chăm chú rồi phán rằng: "cũng được!"

Nhưng anh RÔ ơi sao lại "phán" chứ, thơ không được phép "tuyên phạt" lạnh lùng như thế, cho dầu "nay ở trong thơ nên có thép / nhà thơ cũng phải biết xung phong". Nếu chỉ đọc thoáng qua thôi thì đây là một mệnh lệnh của tổ quốc giao phó cho nàng THƠ mảnh mai của chúng ta đi giết giặc nhưng tác giả đã khéo léo thêm vào chữ "nên", (cũng nên) câu thơ bỗng dịu dàng đằm thắm trở lại.

Hay trong bài Ta Bẻ Nụ Cười có đoạn:

của ta ta bẻ đã đành
của người sao cũng tan tành rơi đâu
dối gian nào phải tìm lâu
nụ cười cũng nhuốm sặc màu dối gian 

Theo tôi thì chữ "dối gian" cuối câu sau nên đổi lại thành "điêu toa" là từ cùng nghĩa với "dối gian" đồng thời nó cũng sẽ gieo vần với 2 câu sau:

thì thôi hãy bẻ cho tan
tung hê mảnh vỡ theo làn gió bay ...

bởi đây không phải là "điệp từ" mà ... bí từ anh ạ!

Một nhược điểm lớn nữa trong tập thơ đó là các dấu chấm (.), dấu phẩy (,), dấu hỏi (?), thậm chí có câu hai, ba dấu ... tạo nên sức ì, không đáng có của câu thơ, bài thơ tập thơ nói chung.

Trước đây, khoảng cuối thập niên 80, sau khi phong trào thơ trẻ phát triển mạnh lên, các nhà thơ thế hệ 8x, 9x vốn rất phóng túng trong cách nghĩ, cách viết bắt đầu tham gia sáng tác thì các chữ viết hoa ở đầu câu thơ, các dấu chấm, dấu gạch, dấu hỏi ... dần dần được cắt bỏ, không ai sử dụng nữa và các nhà thơ lớn, các bậc cha chú thấy cũng hợp lý nên "bắt chước" làm theo, đúng như bản chất thơ "không vướng bụi trần", thật sự thanh thoát, đừng bắt thơ mang theo mình những "phụ kiện" vốn chỉ "làm rõ nghĩa" mà thơ thì cần "giấu bớt đi", thậm chí thơ không được ngâm mà chỉ đọc, chỉ thẽ thọt từng lời dịu êm thôi anh ạ!

Đến đây thì tôi xin mượn 2 câu thơ sau để kết lại bài viết và hi vọng Bình Địa Mộc sẽ là "tri âm" của nhà thơ:

lang thang gần hết cuộc đời
chỉ mong tìm thấy một người tri âm ...

Kính chúc anh ROBERT NGUYỄN sức khỏe và có nhiều sáng tác hay hơn nữa để những người yêu thơ như chúng tôi có dịp thưởng thức một món ăn tinh thần độc đáo "tách biệt hẳn các loại hình nghệ thuật khác". Trân trọng!

Sài Gòn 3.2013
Bình Địa Mộc


DIỄN VIÊN THẾ ANH/BÌNH ĐỊA MỘC
trong buổi ra mắt tập thơ Sóng Và Gió của anh Robert Nguyen tháng 8.2012

Thích ·  ·  · Chia sẻ · Chỉnh sửa

20 nhận xét:

  1. Anh chàng này......
    đúng là văn võ song toàn !
    Chúc cuối tuần vui.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. dạ, cảm ơn anh đã ghé thăm và chia sẻ, vâng anh RÔ đa tài lắm ạ, thơ hay và làm kinh tế cũng giỏi nữa. kính chúc anh vui!

      Xóa
  2. ghé thăm , đọc lời bình của anh về Thơ của anh RN, hay thật mà sao chả thấy bình thơ của kimle nhỉ? chắc tại thơ dỡ quá nên kg có gì để bình chăng..? cuối tuần vui, đùa tí thôi, đừng giận nhá, anh đa tài và đa..... lắm á

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cảm ơn kimle luôn đồng hành cùng anh lẽ nào anh lại không cảm nhận thơ em chứ nhưng nếu nhận xét vài bài e không đủ, không hết cái lung linh huyễn mị của em nên phải chờ khi nào em xuất bản thành ít nhất 1 tập thì viết mới hay , mới xuất thần được, nhớ nha!

      Xóa
  3. Thơ hay mà bài bình cũng hay nữa há anh Mộc?

    Trả lờiXóa
  4. hồi đi học Mưa rất thích đc nghe cô giáo phân tích, bình những bài văn, thơ...và như vậy mưa thấy mỗi tác phẩm như càng hay hơn...
    ghé thăm anh.. lần đầu được đọc những bài thơ của anh Rober N . mưa rất thích...

    "em đứng thẳng, đôi mắt đen lấp láy
    cười rất tươi khi anh vẫy chào em
    giữa chiến trường em cũng là người lính
    là ngôi sao chiếu rạng giữa màn đêm"
    chúc anh RoberN sẽ luôn có nhữngsáng tác hay. và chúc anh Mộc luôn là một người Bình hay...để những người yêu thơ, văn ghé thăm anh đc đọc những bài viết hay của anh và các anh chị blog..
    ( ah mưa rất ấn tượng với lời comt của anh roberN trong bài NTLà mộtQT của anh BĐM.)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cảm ơn em đã động viên anh em Mộc, nhưng chữ viết tắt câu trong ngoặc đơn anh lại không nghiệm ra được, chán cho anh thật đấy!)

      Xóa
    2. NHẬN THỨC LÀ MỘT QUÁ TRÌNH , MỘC À ( VÂU VIẾT TẮT )

      Xóa
    3. Cám ơn Mua . Mình đã qua thăm nhà bạn và mình rất vui nếu được tặng bạn tập thơ SÓNG VÀ GIÓ .

      Xóa
    4. DẠ, MỘC BIẾT RỒI "NHẬN THỨC LÀ MỘT QUÁ TRÌNH" MƯA VIẾT TẮC KIỂU NẦY ... CHÍT LUN ĐÓ MƯA ƠI!

      Xóa
    5. em cảm ơn anh Robert Nguyễn - thật vinh hạnh cho mưa..
      (hiiii và anh mộc cho mưa xin lỗi nha.. mưa quên mất.. từ nay mưa sẽ không viết tắt nữa...)

      Xóa
  5. Chúc BINH DIA MOC cuối tuần VUI VẺ nhé .........

    Trả lờiXóa
  6. Sóc ghé thăm anh nè...bài viết anh hay quá...kèm theo thơ minh hoạ....chúc anh ngày nghỉ luôn vui...

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cảm ơn em đã ghé thăm và chia sẻ với mộc, chiều thật vui nha!

      Xóa
  7. Hôm nay mới biết chính xác Robert Nguyễn là Minh Hiếu,mặc dù đã mang một vài bài của anh về gieo trên Vườn nhà,từ ngôi nhà Yahoo,thơ anh viết mình cũng rất thích,hy vọng có ngày gặp mặt để được cùng khà lên một tiếng...Mình cũng đã có số phone của nữ sĩ Mai Khoa,nhưng còn nợ một lời mới,hôm nào thuận tiện mình gặp nhau cafe anh Mộc nhé,lời bình rất hóm hỉnh và hay,cám ơn nhiều.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cảm ơn anh Xuân Lộc đã còm cho Mộc về anh RÔ, Mộc có trao đổi nội dung nầy đồng thời anh RÔ cũng đã em và sẽ book một cuộc hẹn để anh em mình gặp nhau nha, kính!

      Xóa
  8. Lý rất ấm tượng thơ của anh RObert Nguyễn và lời bình của anh mộc
    Cám ơn anh mộc là cầu nối cho ai có tâm hồn yêu thơ trên khắp địa cầu giao liu kết nối,hòa nhập cộng đồng.buồn vui chia sẻ trên mạng,không phân biệt
    cao thấp sang hèn,mà tình người mãi đậm yêu thương.Tình quê Hương vẫn đong đầy trong tim với nỗi niềm người con xa xứ,mỗi con người mỗi số phận,bất hạnh
    hay HP cũng đều phải trải qua đau thương và nước mắt
    Nước mắt ai chảy thành dòng
    Giọt tuôn trôi cạn đợi mong hão huyền
    Trước đây cùng bến cùng thuyền
    Bờ thương! thuyền lạc...em thèm lời yêu!

    Mỗi câu thơ mỗi nỗi niềm
    Gửi dòng tâm sự của chị em!

    Lý đọc thơ anh ROBert ấn tượng hai câu thơ sau

    Thôi thì hãy bẻ cho tan
    Tung hê mảnh vỡ Theo làn gió bay

    và câu kết của bài thơ
    Lang thang ngần hết cuộc đời
    Chỉ mong tìm thấy một người tri âm
    Thơ anh buồn sâu nặng tình người
    Lý là người yếu duối dầu tình cảm khi đọc những câu thơ buồn dễ súc động thương và đồng cảm, cả những lời tâm sự của chị em phụ nữ bị chồng phụ bạc
    Cám ơn anh Mộc,anh ROBert chúc hai anh khỏe,HP và đam mê trong sáng tạo

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. cảm ơn Lý đã ghé thăm và chia sẻ với anh em Mộc, với Mộc cuộc sống là sự cho đi những cái có thể như niềm vui chẳng hạn, mình viết bài ca ngợi bạn mình cũng là một cách tuy không bằng ai, không giống ai nhưng từ ngày chơi blog đến nay Mộc đã viết hơn chục bài giới thiệu rồi đó, kể cả việc tổ chức off nữa bạn ạ!

      Xóa