Thứ Sáu, 11 tháng 7, 2014

BÌNH THƠ ĐẠT GIẢI CỦA TRANG VNTN CHỦ ĐỀ HẠ THƯƠNG



THÔNG BÁO
Chương trình thi thơ “Hạ Thương” đã trải qua 02 tháng (từ 05/5/2014 đến 10/7/2014), với sự tham gia nhiều thi hữu và sự đóng góp nhiệt tình của Hội đồng Giám khảo: Nhà thơ Lê Bá Dương Tuất Nguyễn Thụy Cát Thanh Ho Trà Hoa Nữ Nguyên Anh Nguyễn

Nay Ban tổ chức đã chọn ra được 05 bài thơ của 05 tác giả xuất sắc dưới đây vào chung khảo. 
Ban tổ chức hy vọng sẽ nhận được nhiều lời bình công tâm của bạn đọc trước khi HĐGK công bố giải chính thức, gồm: 01 giải nhất, 01 giải nhì, 01 giải ba và 02 giải khuyến khích.

Nhân đây xin phép các bạn cho Mộc phân tích các tác phẩm đã chọn nầy dưới góc độ của một người yêu thơ.

006- ĐỢI ANH THEO VỚI EM ƠI

em ơi, đợi với anh theo
ồ, hình như dép vừa quèo quặt quai
còn kia, đường vốn dĩ dài
theo em chẳng thể một mai tới liền

hạ thương, hồn bướm mơ tiên
hai bên cỏ mát mượt yên ắng à
cho anh ít phút, thật mà
dừng chân lại ngắm bóng tà huy tan

ý là, lệ nhỏ hai hàng
tiễn ai chị bảy ngồi đan tay mình
ngoài vườn chim chóc lặng thinh
chú ve non nỉ khúc tình biệt li

em ơi, đợi với anh đi
về phương một nửa đời ghì chặt nhau
gỡ ra đau lắm là đau
nên chi cứ úp mặt nhàu gối yêu

chẳng còn kịp nữa, đành liều
chạy theo em bỏ cả chiều nhông nhông
tay diều, tay ná băng đồng
vấp cộng rơm chổng chồng mông, úi trời

Phân tích:

1.- Về nội dung:

Bài thơ là một cuộc chạy đuổi giữa 2 nhân vật: chàng trai chạy theo cô gái có vẽ cam go và thử thách lắm. Bởi:
"ồ, hình như dép vừa quèo quặt quai" nhưng "... đường vốn dĩ dài / theo em chẳng thể một mai tới liền".
Đồng thời trên đường đua thời gian đó chàng trai nhận ra hình ảnh quê hương yên ắng mượt mà trong khung cảnh hạ về đằm đã nên thơ với ánh nắng chiều tan dần trong sương khói mơ hồ. Dọc đường gió bụi nầy có hình ảnh "... lệ nhỏ hai hàng / tiễn ai chị bảy ngồi đan tay mình".

Để đến mức chim chóc lặng thinh, dế giun non nỉ. 

Nhưng mà chàng trai nhất quyết đuổi theo cô gái vì họ đã thuộc về nhau, họ là "... một nửa đời ghì chặt nhau" mà muốn gở ra, dứt ra cũng không được bởi vì "gỡ ra đau lắm là đau" ạ!
 


Cuối cùng chàng trai đã không đuổi kịp cô gái. Họ vĩnh viễn mất nhau, mặc dầu chàng trai mạnh dạn vứt bỏ tuổi thơ êm đềm "... 
bỏ cả chiều nhông nhông/ 
tay diều, tay ná băng đồng" để chạy theo nàng. Đến cuối chặng đua, à không, cuối bài thơ chàng trai bị " 
vấp cộng rơm chổng chồng mông". Và đây, có phải là "cộng rơm" thiệt không hay là " Quê hương mỗi người chỉ một/ Như là chỉ một Mẹ thôi /Quê hương nếu ai không nhớ / Sẽ không lớn nổi thành người (thơ Đỗ trung Quân) nếu chạy theo người yêu thì anh sẽ bỏ lại quê hương, nhưng ở lại quê nhà để rồi mãi mãi mất người yêu thì biết hỏi ai, kêu ai. Tạm thời anh kêu "ui trời!". Đây là toàn bộ nội dung bài thơ Đợi Anh Theo Với Em Ơi của Bình Địa Mộc. 

2.- Về hình thức thơ:

Bằng thể loại thơ lục bát vốn dung dị, hiền hoà mang đậm bản chất dân gian, phản phất hồn quê thao thiết. Bằng bút pháp tài tình, sở trường quen thuộc tác giả đã khắc hoạ một cuộc rượt đuổi dể thương, không căng thẳng, quyết liệt thường thấy "Mau với chứ, vội vàng lên với chứ, Em, em ơi, tình non đã già rồi" (thơ Xuân Diệu) hoặc "Theo anh em thì về, theo anh em thì về thăm lại miền quê, nơi có một triền đê, có hàng tre ru khi chiều về" (Về Quê) ... chàng trai chạy theo trong tâm thế " còn kia đường vốn dĩ dài / theo em chẳng thể một mai tới liền".
Nên chi chàng vẫn chạy theo nhưng đầu vẫn ngoảnh lại nhìn ngắm quê hương, chia sẻ với chị bảy - phiên bản ngược lại của cô gái kia : "ý là, lệ nhỏ hai hàng / tiễn ai chị bảy ngồi đan tay mình" chỉ tiếc rằng tác giả không "tàn nhẫn" bằng cách sửa lại từ "đan" thành từ "đâm ... tay mình" cho nó đả!

Cứ thế những câu thơ tự nhiên như nhiên như "chẳng còn kịp nữa, đành liều / chạy theo em bỏ cả chiều nhông nhông" cái chiều "nhông nhông" ấy nó ... kinh điển lắm nhà thơ ạ, mà hầu như trong bất kỳ ai, bất cứ ai cũng hơn một lần "nhông nhông" hoặc nơi bờ sông mỗi chiều dát nắng, hoặc nơi cánh đồng thơm nồng mùi rạ, hoặc ngay trong không gian đô thị hoá của thơ ta cũng có thể bắt gặp "vấp cộng rơm chổng chồng mông, úi trời". Một câu thán kết luôn bài thơ bằng một thông điệp gởi các cô gái có thể lấy chồng Đài Loan hay lên thành phố tìm việc làm nhưng nhớ đừng quên quê hương, nơi có chàng trai yêu thương mình ngày đêm chờ đợi mỏi mòn nhé!.

022-MÙA THUƠNG

Có phải mùa này mình nhớ em nhất phải không?
Em cũng vậy
Nỗi nhớ cứ rực lên trong sắc hoa phuợng đỏ. 
Miền kỷ niệm đang chen trong cái nắng cái gió
Dát vàng da em.

Mình à !
Lũ ve gọi hè mà sao mắt em lại chèm nhèm
Chúng khản cổ gào
như em hôm nào gào gọi tên anh ngày quê hương toàn thắng.
Như thanh xuân trong em năm nào
gào rủa chiến tranh làm nỗi đời đót đắng
Như góa phụ trong em ngày nào
gào khan truớc di ảnh chồng.

Mình à !
Tụi trẻ nghêu ngao 
hát khúc phuợng hồng
Em di chiếc gậy tre trên cát mà nghe bỏng giòn con nắng.
Em ví cái nỗi nhớ của em nó rộng, xa và dài đằng đẵng
Như đuờng đến chân trời kia kìa !

Hạ trở mình bung nụ duới sao khuya
Vuơng trên búi tóc em lung linh ánh bạc.
Em lum cụm tuổi đời còn hạ thì tròn xoe ngơ ngác
Vô tư
vọc ký ức thuở yêu.

Mình ơi !
Ngoài kia phuợng nhuộm đỏ ráng chiều
Em nhớ mình ,biết để đâu ?
sợ sắp nhỏ nó cuời. " ngoại già rồi mà còn khóc nhè " kỳ lắm.
Em lục đục gởi nỗi niềm trong tiếng ve mà rối rắm
Cặm cụi dúi nỗi nhớ chồng trong cái rẫy cái nuơng.

Đêm nay mình về với em nha !
em muốn nghe cái giọng miền trung rủ rỉ ngọt như đuờng.
Thèm đuợc gọn lỏn trong chồng để mè nheo thỏ thẻ
Nhớ nghe mình
Giấc chiêm bao đêm nay hãy về bên em nhé.
Đêm sẽ hổn hển dạt dào trong tiếng gọi
mình ơi !

Phân tích:

1.- Về nội dung:

Mùa Thương. Xin nói ngay rằng tác giả đã chọn Mùa Hạ làm Mùa Thương thì quả thật táo bạo và bản lĩnh bởi nó nóng lắm. Nóng như thế nầy đây: 
" Nó cứ rực lên trong sắc hoa phuợng đỏ


Miền kỷ niệm đang chen trong cái nắng cái gió". 
Nó đến mức " Lũ ve gọi hè mà chúng khàn cả cổ"
Giống như ngày quê hương toàn thắng em gọi tên anh đến khàn cả  cổ vậy. Thì ra cái kỉ niệm ngọt ngào nơi chị, nơi phần đầu của bài thơ xốc người đọc lên đến mức ... khàn cả cổ thao thiết gọi anh. 

Cứ thế mạch thơ tiếp tục chảy, thản nhiên tan trong bạn đọc bằng những hình ảnh quen thuộc từ:
"Em di chiếc gậy tre trên cát mà nghe bỏng giòn con nắng/ 
Em ví cái nỗi nhớ của em nó rộng, xa và dài đằng đẵng" đến "... hạ thì tròn xoe ngơ ngác; ... nhuộm đỏ ráng chiều; nghe tiếng ve mà ròng rối rắm ...;"

Tất cả những thứ đó, những nham thạch đó được phun ra từ một mối tình "

ngoại già rồi mà còn khóc nhè". Rõ rồi nhé, đấy là tình cảm của "bà ngoại" nhớ "ông ngoại" chắc là từ thời chống Mỹ xa lắc, xa lơ họ đã mất nhau vì quê hương đất nước, họ vĩnh viễn không gặp lại nhau. Có chăng chỉ còn trong tâm tưởng, trong giấc mơ vốn quẫy cứa vô tình mỗi khi hạ về, mùa thương sẽ bắt đầu trỗi dậy:
"Đêm nay mình về với em nha !
em muốn nghe cái giọng miền trung rủ rỉ ngọt như đuờng.
Thèm đuợc gọn lỏn trong chồng để mè nheo thỏ thẻ
Nhớ nghe mình
Giấc chiêm bao đêm nay hãy về bên em nhé.
Đêm sẽ hổn hển dạt dào trong tiếng gọi
mình ơi !"

Chao ôi một giấc mơ quá đổi tuyệt vời "ngoại ạ". Không thể hay hơn, tốt hơn bởi:

"Mình ơi !
Ngoài kia phuợng nhuộm đỏ ráng chiều
Em nhớ mình ,biết để đâu ?
sợ sắp nhỏ nó cuời. " ngoại già rồi mà còn khóc nhè " kỳ lắm."

Cũng đồng thời là nét đặc trưng của nữ sĩ Hoa Hồng rặc ròng chất nam bộ:
"Cặm cụi dúi nỗi nhớ chồng trong cái rẫy cái nuơng."

2.- Về hình thức:

Ngoài ra Mùa Thương còn được sắp đặt bởi 4 khổ thơ rõ ràng mạch lạc bằng 4 nội dung tách biệt:

- Khổ 1: Trắc nghiệm lại tình yêu " 
Có phải mùa này mình nhớ em nhất phải không?"

- Khổ 2: Hồi tưởng tình yêu " 
Như thanh xuân trong em năm nào"

- Khổ 3: Thực tế đời sống tình cảm của nhân vật " 
Em ví cái nỗi nhớ của em nó rộng, xa và dài đằng đẵng"

- Khổ 4: Tiếp tục mộng tưởng, cũng là nỗi niềm khát khao được sống được yêu vốn ắp đầy trong mỗi chúng ta, nhất là khi hoà bình lập lại những người mẹ, người vợ liệt sĩ vò võ năm canh : 
Giấc chiêm bao đêm nay hãy về bên em nhé
Đêm sẽ hổn hển dạt dào trong tiếng gọi

mình ơi !"

Trong đó đặc biệt tiếng thở "hổn hển" thể hiện bản năng của con người cho dầu bất kỳ hoàn cảnh nào vẫn thường trực một niềm yêu cháy bỏng. Mùa Thương có thể khép lại bằng một "bản năng" đẹp là vậy!

Tuy nhiên, nếu chịu khó ngồi lại sắp xếp câu chữ, trao chuốt hình thức nhất là các chữ đầu câu viết hoa và không viết hoa, xuống dòng hay không xuống dòng sao cho hợp lý, bỏ bớt vài từ cùng nghĩa hoặc đồng nghĩa để giảm bớt độ dài không cần thiết như chính nỗi niềm tác giả thì bài thơ sẽ "bung nụ" nồng nàn hơn Hoa Hồng ạ!

026-HẠ VÀ NỖI NHỚ

Giữa tháng năm rợp trời hoa phượng nở
Cơn gió mùa mang nỗi nhớ vây quanh
Kỷ niệm xưa ùa về quá ngọt lành
Ta níu giữ dù mong manh quá đỗi !

Chú ve con hát tình sầu giận dỗi
Xoáy vào hồn cả nhức nhối niềm đau
Dấu yêu ơi ! nắng Hạ vẫn tươi màu
Mà hoa cỏ sao úa nhàu hờ hững ?

Đời nghiệt ngã xô ta vào điêu đứng
Vấp trượt rồi...gượng chập chững mà đi
Cuối trời xa em còn ước mơ gì ?
Hay chỉ có lệ đẫm mi đêm vắng !

Ta bất chợt thở dài trong thinh lặng
Tiếc một thời hoa mộng chẳng còn đâu
Vấn vương chi khi đã gãy nhịp cầu
Ai chẳng muốn được bền lâu tao ngộ ?

Hoàng hôn xuống...mưa về loang lổ phố
Ta trầm tư mong bến đỗ bình yên
Bên dấu yêu và môi mắt thảo hiền
Bù đắp lại trong triền miên hạnh phúc !

Phân tích:

1.- Về nội dung:

Căn cứ vào tựa đề bài thơ có thể chia ra làm 2 phần: mùa hạ và nỗi nhớ. 
Hạ thì gồm có: "rợp trời hoa phượng nở / chú ve con hát tình sầu / cỏ úa nhàu (vì ắng quá chăng)/ mưa về loang lổ phố (tháng sáu trời mưa, trời không mưa ta cũng lạy trời mưa chăng)". Mùa hạ của bài thơ chỉ có bấy nhiêu hình ảnh thôi nhưng nỗi nhớ của tác giả thì nhiều lắm, nhiều vô kể đến mức 

"Cơn gió mùa mang nỗi nhớ vây quanh". 

Vậy nỗi nhớ "vây quanh" ở những nơi"kỉ niệm xưa ngọt lành / nắng hạ tươi màu / lệ đẫm mi / nước mắt thảo hiền ..."

Có vẽ như còn quá khiêm tốn cho những kỉ niệm về nỗi nhớ. Hay chăng nó đã cô lại thành cơn lốc:
"Xoáy vào hồn cả nhức nhối niềm đau" hay vì phong ba bão táp của:


"Đời nghiệt ngã xô ta vào điêu đứng" nên buộc tác giả không còn từ ngữ để diễn tả thêm chăng " 


Ta bất chợt thở dài trong thinh lặng /

Tiếc một thời hoa mộng chẳng còn đâu" ...

Cũng có thể lắm, bởi thơ là sự dồn nén, trắc ẩn, cô đọng, gò cương mà. Còn nhớ một nỗi nhớ khác trong bài Tương Tư Chiều của Xuân Diệu “Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh. Anh nhớ em. Anh nhớ lắm! Em ơi!” để thấy rằng 
Maylangthang Tdx của chúng ta cũng khắc khoải lắm, cũng chờ mong lắm, nhất là mỗi khi hạ về: 
"Ta trầm tư mong bến đỗ bình yên 
Bên dấu yêu và môi mắt thảo hiền 
Bù đắp lại trong triền miên hạnh phúc !"

Ôi, cái bến đỗ bình yên ấy sao mà vời vợi, mà xa cách thế không biết, cho dầu:
"Ai chẳng muốn được bền lâu tao ngộ ?" Hở bạn!

2.- Về hình thức:

Đây là bài thơ tự do 8 chữ, tác giả gieo vần khá chuẩn theo nhịp T-B-B-T, bởi nói gì thì nói nhưng thơ là phải có âm điệu, vần cách, có nhạc, có hoạ tất nhiên là 2 thứ nầy do cảm nhận mà ra, thậm chí có cả thép nữa "nay ở trong thơ nên có thép / nhà thơ cũng phải biết xung phong". Đồng thời chuyển tải thông điệp đến người đọc. Ở đây, thông qua các phân tích trên ta thấy tác giả đã gởi đi hình ảnh mùa hạ kèm theo một nỗi nhớ, niềm khát khao được yêu, được hạnh phúc mặc dầu có hơi hạn chế, hơi khiêm tốn nhưng thơ thì không cần cụ thể, đại diện thế là đủ rồi. Đủ cho một hành trình Hạ Thương như chủ đề cuộc thi vậy!

034-THÁNG SÁU

Tháng sáu
chẳng phải nắng vàng
chẳng phải tiếng ngàn con ve sầu
khiến mắt em cay đỏ
chỉ tại nửa câu thơ ai ngâm còn dang dở
một bỡ ngỡ ngày đầu
còn nhung nhớ bền lâu.

Tháng sáu
nỗi nhớ màu đỏ au
chưa kịp gặp nhau cái nhìn đã thành cũ
câu nói nửa chừng…rêu ủ
xanh tận phía trời xa…

Tháng sáu 
bừng cháy lên cả rừng hoa
và lặng lẽ rơi tàn ngàn cánh mỏng
cái cầm tay phút chia li lóng ngóng
giọt nước mắt mằn mặn vỡ trên môi.

Tháng sáu
cây xà cừ đứng lặng im giữa sân trường xưng tội
những vờ đau đỡ phải truy bài
những chuyện đùa “nhất quỷ nhì ma…” nhớ mãi
kẹp đầy kỉ niệm về sau…

Tháng sáu
ngập ngừng nợ…
ánh mắt xanh non đau đáu phương trời.

Phân tích

1.- Về nội dung:

Tháng 6 ngắt quãng giữa năm ra làm 2 phần thời gian bằng nhau, đồng thời bắt đầu cho mùa mưa ở Miền Nam, nhưng cũng là cuối hạ rát bỏng ở các miền còn lại. Nhưng, nếu như trời chưa kịp mưa thì "Tháng sáu trời mưa / trời mưa không dứt / trời không mưa anh cũng lạy trời mưa" (thơ Nguyên Sa). Tác giả chọn tháng sáu làm hành trang cho mình, đồng nghĩa chấp nhận sự chia tay đầy lưu luyến rồi. 

Thật vậy, khí hậu nước ta có nhiều đặc điểm, thế nên tác giả đã khắc hoạ một hình ảnh một:
Tháng sáu 
bừng cháy lên cả rừng hoa
và lặng lẽ rơi tàn ngàn cánh mỏng 
cái cầm tay phút chia li lóng ngóng
giọt nước mắt mằn mặn vỡ trên môi." cũng rất đặc trưng cho vùng miền.

Tháng sáu của nhà thơ còn: 
chẳng phải nắng vàng 
chẳng phải tiếng ngàn con ve sầu
khiến mắt em cay đỏ
chỉ tại nửa câu thơ ai ngâm còn dang dở
một bỡ ngỡ ngày đầu 
còn nhung nhớ bền lâu." 
Vậy nên, tháng sáu ấy mang sự hoài cổ ngậm ngùi hối tiếc về kỉ niệm tuổi học trò mê mải đã qua nhanh!

Rồi thì tháng sáu cũng sẽ thầm lặng tan đi trong: 
"nỗi nhớ màu đỏ au" mặc dù " 
chưa kịp gặp nhau cái nhìn đã thành cũ" có " 
câu nói nửa chừng…rêu ủ" 
trên nền thời gian một màu " 
xanh tận phía trời xa…"
Đã cho ta thấy hình ảnh một cuộc chia tay có người níu bước, có kẻ chùng chân.

Tháng sáu hiền hoà như " cây xà cừ đứng lặng im giữa sân trường xưng tội"; sự hiền hoà ấy cũng rất học trò "những vờ đau đỡ phải truy bài" bời vì không ái bằng “nhất quỷ nhì ma…” thứ ba học trò phải không các bạn?.

Và, còn nhiều nữa, nhiều nữa những kỉ niệm về không gian tháng sáu đối với tuổi học trò hằn in vào ký ức, thẳm sâu trong tâm cảm. Kể sao hết những buồn vui ngất chật trong ngăn kéo vụng về thơ ngây, trong ngút ngái thời thơ ấu xi xoay, những kỉ niệm ấy chỉ có thể là những món nợ một đời ta cưu mang, ta trĩu nặng hành trang mà thôi

Tháng sáu
ngập ngừng nợ…
ánh mắt xanh non đau đáu phương trời.

Tháng sáu của tác giả đã dừng lại đây, kết thúc chặng đường học phổ thông tinh nghịch nhưng tháng sáu của người đọc, bạn bè yêu mến thơ Đình Ánh sẽ còn đọng lại một dư âm ngọt ngào, một mùi vị vừa đủ để gây men cho một cuộc say mới trong một hành trình mới với hình ảnh trang vỡ học trò "kẹp đầy kỉ niệm về sau ..."

2.- Về hình thức:

Bài thơ Tháng Sáu tác giả làm theo thể thơ tự do, không ràng buộc số chữ / câu nên có sự phóng khoáng, bung bay đến các cao trào như " chỉ tại nửa câu thơ ai ngâm còn dang dở" nên đã đôi lần "khiến mắt em cay đỏ". Tưởng như sức công phá của thơ cũng dữ dội lắm đó. 
Thoạt đầu tôi không tin lắm nhưng càng về sau thì tác giả đã đẩy cao trào đó theo một hướng mạnh mẽ, bạo liệt hơn nhất là cuối bài " cây xà cừ đứng lặng im giữa sân trường xưng tội" tôi bỗng nhớ cây thập tự trong giáo đường chiều chủ nhật "Dọc, ngang chữ thập nhánh đôi/ Giao nhau nối kết đất trời với nhau /Lên trời một nhánh vươn cao/Giao hòa với Chúa, tin yêu suốt đời" (sưu tầm). 

Và, cuối cùng thông điệp mà tác giả muốn gởi đến cho người đọc là thời gian tháng sáu quá ít ỏi, quá chao dao đến cái nhìn cũng nhanh như cắt:
"chưa kịp gặp nhau cái nhìn đã thành cũ 

câu nói nửa chừng…rêu ủ 
xanh tận phía trời xa…" 
Nhanh như những dẫu chấm lững trong bài thơ làm cho người đọc khựng lại bởi sự "dùng dằng nửa ở, nửa đi" rất duyên đấy ạ!

041-HẠ THƯƠNG

Hạ rơi đều từng giọt trên vai em
Lá sấu nghiêng chênh chao mình trong nắng 
Bước chân người đã một thời xa vắng
Chợt lao xao cả một góc phố vàng

Hạ chớm mùa ánh mắt ấy hoang mang
Rơm rớm rớt làm nhói lòng cơn gió
Lời yêu xưa vẫn còn như rất rõ
"Hạ sẽ về ta sẽ lại bên nhau..."

Hạ về rồi mà ngươi vẫn nơi nao
Để nhớ thương cứ làm đau niềm nhớ
Đoá cúc vàng rung mình trong nức nở
Nắng rọi đều giọt nước mắt em bay

Hạ năm nào hai đứa đứng so vai
Khe khẽ hát bài ca mùa cuối cấp
Giờ đã lớn mong bỗng chừng giáp mặt
Bức thư nhoè mực tím... được mở ra...

Hạ đến rồi và hạ sẽ đi qua
Yêu dấu đó rồi lại là chôn giấu
Nếu chiều nay sấu rơi vàng trước bậu
Người hãy về một lần nhé người ơi

Phân tích

1.- Về nội dung

Đây có lẽ là bài thơ hay nhất, đẹp nhất bởi chỉ cần thoáng qua thôi thì bạn đọc có thể thấy một mùa hạ dặt dìu yêu thương, nồng nàn cảm xúc, thiết thao tình cảm. Đó là Hạ thương. Đồng thời, tựa đề bài thơ cũng là chủ đề cuộc thi lần thứ 3 kể từ ngày trang facebook thơ văn VNTN ra đời.

Mà không thương sao được khi hạ về sẽ "rơi đều từng hạt" lá sấu vàng "chênh chao trong nắng". Và, bước chân ai đi về làm "lao xao cả góc phố"; làm "nhói lòng cả cơn gió" muộn mằn chăng!

Không nhớ sao được bởi:

"Hạ về rồi mà ngươi vẫn nơi nao" 
Nên thương nhớ cứ:
"làm đau niềm nhớ" 
Nên nỗi buồn cứ bung biêng làm cho
"Đoá cúc vàng rung mình trong nức nở" . 
Và, hình ảnh ngày lên cho những:


"Nắng rọi đều giọt nước mắt em bay". 

Đến đây thì tác giả chợt quay về kỉ niệm một thời, một thuở dấu yêu:
"Hạ năm nào hai đứa đứng so vai
Khe khẽ hát bài ca mùa cuối cấp" . 
Nhưng thời gian rồi sẽ qua đi, cuộc tương phùng nào rồi cũng có lúc biệt li:
"Giờ đã lớn mong bỗng chừng giáp mặt  
Bức thư nhoè mực tím... được mở ra..." 

Đó chính là quy luật cuộc sống, là sự tuần hoàn của vạn vật thời gian, dù muốn hay không thì chúng ta phải chấp nhận sự thật nghiệt ngã ấy như chính tác giả đã từng khẳng định:
"Hạ đến rồi và hạ sẽ đi qua  
Yêu dấu đó rồi lại là chôn giấu". 
Một cái kết khách quan mang đậm chất nhân văn, đồng thời cũng là lời nhắn nhủ thầm lặng: 
"Nếu chiều nay sấu rơi vàng trước bậu"
Người hãy về một lần nhé người ơi". 
Bài thơ đứng lại tự đây nhưng ý tưởng, cấu tứ của nó sẽ vượt thời gian đi vào lòng bạn đọc bởi đâu đó đã từng có sự chia tay mùa hè chao chát yêu thương như lời bát hát:

" Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn,
Chín mươi ngày qua chứa chan tình thương
Ngày mai xa cách hai đứa hai nơi,
Phút gần gủi nhau mất rồi
Tạ từ là hết người ơi!"

2.- Về hình thức:

Cũng giống như bạn Mây Lang Thang đây là bài thơ tự do 8 chữ, tác giả gieo vần khá chuẩn theo nhịp T-B-B-T, bởi nói gì thì nói nhưng thơ là phải có âm điệu, vần cách, có nhạc, có hoạ tất nhiên là 2 thứ nầy do cảm nhận mà ra, thậm chí có cả thép nữa "nay ở trong thơ nên có thép / nhà thơ cũng phải biết xung phong". 

Tác giả cũng đã bố cục bài thơ theo từng khổ có nội dung khác nhau, có sự theo dõi sít sao "đường đi" của hạ. Hạ rơi đều trên vai em / hạ chớm mùa ánh mắt ấy hoang mang / hạ về rồi nhưng người vẫn nơi nao ... để rồi từ đây, tự đáy lòng mình tác giả nhớ lại:
"Hạ năm nào hai đứa đứng so vai 
Khe khẽ hát bài ca mùa cuối cấp"

Bài thơ hội đủ các thì quá khứ, hiện tại và tương lai như một một bức tranh thời gian nhiều gom màu nhấn nhá, hoang phai đã gieo vào lòng người đọc cảm giác hụt hẫng, bập bươi bới cái kết vô chừng về thời gian, đồng thời cũng là thông điệp bài thơ gởi vào cuộc sống:
" Nếu chiều nay sấu rơi vàng trước bậu
Người hãy về một lần nhé người ơi"

Trên đây là một số nhận xét phân tích theo tư tưởng và hiểu biết chủ quan của một người yêu thơ, sẽ là khiếm khuyết nếu không nói lời xin lỗi với các tác giả của những tác phẩm chung khảo nầy. Mong rằng có sự đồng cảm chia sẻ để sân chơi nầy ngày càng được nhân lên rộng rãi và chất lượng. 
Xin chúc mừng năm thí sinh đạt giải Thi thơ HẠ THƯƠNG - 2014 

Sài Gòn, 7.2014
Bình Địa Mộc



37 nhận xét:

  1. Xin cảm ơn Bình Địa Mộc đã có những lời bình rât hay về những 5 bài thơ đoạt giải cuộc thi thơ chủ đề : HẠ THƯƠNG do hội thơ VIỆT NAM THI NHÂN tổ chức.
    Riêng cá nhân Maylangthang_Tdx với bài HẠ VÀ NỖI NHỚ đã được viết bằng thể thơ 8 chữ T-B-B-T với vần lưng và vần đuôi đều theo chính vận. Anh Bình Địa Mộc đã phân tích rất cặn kẽ và sâu sắc, hoàn toàn đúng tâm trạng tác giả muốn gởi gắm vào bài thơ này . Một lần nữa xin cảm ơn và chúc anh nhiều sức khỏe và hạnh phúc !



    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Vâng, không có gì anh ạ. Mình gặp nhau caffe với nhau rồi mà. Thấy bài anh được vào chung khảo là Mộc mừng lắm nên đọc luôn một lèo 5 bài, và đọc lại mấy lần nữa mới viết đây. Chúc mừng anh nhé. Mình sẽ gặp nhau nữa đúng không!

      Xóa
  2. Chào anh. Tôi mới vào VNTN nên đọc thơ anh còn ít nhưng bà con trong làng khen nhiều đấy. Anh lọt vào giải Hạ Thương của VNTN với bài trên. bài anh lạ lắm. đọc qua chẳng cảm được gì chỉ loáng thoáng là ngôn ngữ bình dị, dân dã phảng phất ca dao. Tình cờ vào đây để xem anh tự bình bài của mình thấy có hơi sáng sáng hơn. nhưng chưa phải đã tiếp nhận ngay mọi ý theo anh. Thơ bây giờ đa dạng quá, khó quá mà. đành phải từ từ ngâm nga thêm. Chỉ mong có ai đó đứng ngoài bình bài thơ của anh xem có cao kiến gì tỏ tường một bài thơ mới lạ như vậy.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn anh Tuy Phong đã ghé thăm Mộc. Tuy mới đọc qua nhưng anh đã có vài cảm nhận rất hay về thơ lục bát Mộc vốn cứ na ná ca dao, cứ nửa vui nửa buồn anh nhỉ. Nhân đây mời anh bỏ chút chút thời gian để đọc vài bài giới thiệu về thơ Mộc trên các trang web bạn bè chứ trên báo giấy thì hầu như không có bài nào anh nhé. Mời anh!

      1.- http://www.tho.com.vn/bai-viet/huynh-xuan-son-voi-cam-nhan-bai-tho-bao-que-cua-tac-gia-binh-dia-moc/28431
      2.- http://lucbat.com/news.php?id=13324
      3.- http://hoang-lap.blogtiengviet.net/2013/09/30/122_ca_i_khuy_a_o_laoni_a_i_em_caopm_nha

      Xóa
    2. Thơ anh Mộc có điểm đặc biệt là sự gãy nhịp lục bát rất khéo. Không quen đọc sẽ thấy "nghẹn" là thường bình thường nhưng chú ý vào sẽ tìm ra được cái hay đầy sáng tạo của tác giả. chẳng hạn như câu đầu : em ơi, đợi với anh theo
      ồ, hình như dép vừa quèo quặt quai.
      3 chữ cuối ở câu tám thể hiện đầy đủ sự vội vàng, hốt hoảng của chàng trai chạy đuổi theo cô gái. Cách dùng từ cũng rất khéo thể hiện được sự hồn nhiên của chàng trai.
      Bài bình dưới của anh Mộc thì không hay mấy, na ná như các bài bình thơ thường thấy.
      Vài hàng với anh Mộc. Chúc anh ngày càng thành công hơn với thể loại lục bát vừa cũ vừa mới nhá

      Xóa
    3. Cảm ơn bác Thu đã ghé thăm và chia sẻ như mọi lần. Chúc bác vui, nhà bác dạo nầy thấy yên lặng cũng mừng!

      Xóa
  3. Phải là người từng trải lắm Mộc mức đủ sức biến những từ ngữ hết sức đời thường - hết sức giản dị, thành một bức đồng quê lột tả hết những cái hữu hình, vô hình đẹp lanh lanh đến lạ, làm người đọc ko khỏi suy ngẫm chính bản thân mình trong đó. Like

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn bạn đã ghé thăm Mộc và có lới chia sẻ, động viên. Chúc bạn sức khoẻ và thành công nha!

      Xóa
  4. Tình cờ có nghe VNTN đăng kết quả top 5 bài thơ tuyệt nhất cuộc thi thơ chủ đề HẠ THƯƠNG, mình có vào xem và nhân đây cũng đọc được bài bình của Bình Địa Mộc.
    Thật tình, điều đầu tiên mình muốn nói là bài bình của BDM mang tính trung dung, không nâng cao mình, cũng không hạ thấp bạn thi, dù rằng BDM cũng là một thơ sỹ như bốn anh chị kia. Đó là cảm phục tốt nhất về anh, anh đã gây một ấn tượng mạnh về sự hữu hảo trong cuộc tranh giải này.
    Nói thiệt, bình một bài thơ rất khó, đây lại là 5 bài của 5 tác giả khác nhau, càng khó hơn. Mỗi người bình lại một ý - nó phụ thuộc vào tâm trạng, phong cách thơ, mối quan hệ, nội dung chuyển tải và nhiều thứ khác nữa.
    Tốt hơn hết nên để ban giám khảo đánh giá và quyết định mọi thứ. Còn ta hãy nghiền ngẫm nó sau đó trên tình thần bạn đọc tốt.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thật vậy, sau khi bài bình được đăng lên mạng có bạn đã nhắn tin rằng Mộc liều thế, sao lại bình thơ ... của mình cùng với các bạn một lúc, không sợ ném đá sao. Nhưng bạn ấy lại cười hihihi và nói nhưng Mộc ok lắm. Hoá ra cái "ok" ấy là một phần lời com của Thu đây. thanh kiu bạn đã nhắc nhở và động viên cũng ... cùng lúc!

      Xóa
  5. Lần đầu vào thăm nhà bạn . được thưởng thức thơ hay cùng những lời bình AN học tập được nhiều điều hay xin cảm ơn!

    Trả lờiXóa
  6. Đây là lời comment của bạn Trần Anh Thư - Chủ nhiệm trang facebook Tao Đàn Năm Châu - nhà thơ - người dẫn chương trình thơ cho bài bình nầy nhưng bị lỗi, bạn ấy nhắn tin qua facebook Mộc. Mộc xin phép được cop lại nha!

    "Sao em bình xong - enter - URL bảo là Nội dung có những ký tự kg hợp lệ -là sao ?

    Đây là lời bình của ATT "
    Anh Thu Tran chỉ có thể nói với Bình Địa Mộc 3 từ" Anh rất Tài "
    Thơ anh luôn cuốn hút , lại giỏi chụp ảnh, làm album và photoshop...nay lại còn tuyệt vời khi bình luận . Đề nghị anh nên làm Ban Giám Khảo chứ không nên dự thi hoài mãi- để cho người khác được nhận giải nữa chứ . Hihi...Chúc anh luôn sức khỏe , luôn dạt dào thi phú"

    Thanh kiu Anh Thư nha!

    Trả lờiXóa
  7. Anh thật đa tài. Khôg những làm thơ hay mà còn văn chươn giỏi! Ngưỡng mộ :)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thanh kiu Trang Phạm đã không những la anh bình thơ em mà còn khen nữa. Chúc em càng ngày sáng tác càng hay, càng chuyển tải vào cuộc sống những thông điệp thơ rất đời, những nhắn nhủ đời đậm chất thơ nghe!

      Xóa
    2. anh Bình Địa Mộc ơi! Mỹ Kiên xin chào anh ne!
      dạo này Mỹ Kiên bận lắm nên không lên mạng đọc thơ anh
      Mỹ Kiên khâm phục anh lắm ! xin kết giao làm tiểu muội nha!
      Hãy goi 0917112026 để giao lưu trực tiếp nhé!

      Xóa
  8. Em thăm anh và chúc mừng các tác giả . Bài phân tích của anh làm nổi bật được hồn thơ.

    Chủ nhật thanh thản anh nhé!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn Hung Phi nha, anh vào chung khảo cuộc thi nhưng chưa sướng bụng vì bạn bè mình làm thơ hay hơn mình nhưng lại không được, dường như trong thi cử bất kỳ đều có sự may mắn em ạ. Chúc em vui!

      Xóa
  9. Mộc thật say mê và nghiêm túc !

    Trả lờiXóa
  10. Trần La Trung Hôm đó LT vào xem 5 bài thơ được chọn thì có viết đôi dòng nhận định chung, và cảm nhận riêng về bài thơ của anh, nhưng bấm gởi thì không lên..! Tóm lại, theo LT thì bài lục bát của anh dành giải nhất là xứng đáng! Bởi lục bát hiện đại rất khó viết, nhưng anh đã có cả TỨ LA, TỪ LẠ, NGỮ LẠ chứa nội dung rất nhân văn, diễn đạt xuyên suốt... nhất là thời buổi ni người ta thường để ý tới "bê tông cốt thép", chứ có mấy ai nghĩ về bờ ruộng, mo cau.. như anh đâu ! CHÚC MỪNG ANH MỘC!

    Trả lờiXóa
  11. Phạm Xuyên Thơ Bình Địa Mộc cứ cuốn hút từ câu đầu, chuyển câu tiếp rồi cứ thế tiếp cho đêm khi kết theo ý tác giả. Đọc vẫn muốn đọc và cảm nhận. Hay hay

    Trả lờiXóa
  12. Kim Ngọc Cái riêng thì bài của Bình Địa Mộc cũng có cái riêng. cái riêng mà lại là cái chung mà nhiều người đọc lên cảm thấy có mình trong đó, là bài nào nhỉ, các thi hưu và bạn thơ ui !

    Trả lờiXóa
  13. Tuyet Lieu Vu Bài thơ mã số 006 – ĐỢI ANH THEO VỚI EM ƠI của tác giả Bình Địa Mộc cũng thật hay. Lời thơ dí dỏm, hài hước của tác giả đã làm cho bức tranh mùa hạ thật sinh động.
    “ em ơi, đợi với anh theo
    ồ, hình như dép vừa quèo quặt quai”
    “ chẳng con kịp nữa, đành liều
    chạy theo em bỏ cả chiều nhông nhông
    tay diều, tay ná băng đồng
    vấp cộng rơm chổng chồng mông, úi trời”
    ĐỢI ANH THEO VỚI EM ƠI đã để lại trong lòng người đọc những hình ảnh thật ngây thơ với một tình yêu đôi lứa rất trong sáng ở làng quê Việt Nam. Bài thơ cũng đã để lại nhiều ấn tượng đẹp trong lòng người đọc.

    Trả lờiXóa
  14. Anh Thu Tran Thật tuyệt vời lắm VNTN -và cũng xin chúc mừng 5 tác giả đã vào chung kết.. Mỗi bài một vẻ -

    1/ Anh Bình Địa Mộc vẫn có lối thơ lục bát luôn bình dị và hóm hỉnh tạo cho người đọc một chút cay cay và phải phì cười ở các tình huống mà anh dẫn dắt chúng ta ...

    Trả lờiXóa
  15. Phong Doxuan Khi hớp một ngụm trà Thái nguyên (hàng xịn) ban đầu ta chỉ thấy đắng sau đó là cảm thấy mùi thơm từ hơi trà rồi bắt đẩu cảm nhận vị ngọt chân răng. Người sành uống trà thì chưa vội uống tiếp mà ngồi tì cằm lên đầu gối cố giữ cho vị ngọt chân răng càng lâu càng thích. Khi đó ta thấy được vị sánh trong như ánh trăng của trà trong nền men trắng muốt của ly, quyện mùi hương rất trà.
    Khi đọc bài thơ trúng giải của anh Bình Địa Mộc tôi cũng có cảm xúc như uống trà vậy. Đọc lần đầu thấy như có cơn bão lướt qua, đọc lần sau thì thấy vỡ vạc đọc lần thứ ba thì tự bảo không thể không đọc thêm và rồi thốt lên “Mộc ơi là Mộc, thế mới là Mộc ”- xin lỗi nhà thơ nhưng khi viết như vậy tức là tôi đang “nhập đồng” vào thơ anh chứ không phải xưng hô theo tuổi tác.
    Dù mới được làm quen với anh Bình Địa Mộc. Nhưng tôi đã phài thốt lên rằng: Thơ anh “độc” quá có muốn “Bình” thơ anh thì cũng phải chật vật.
    Đọc thơ anh cũng như đọc truyện của Nguyễn Tuân. Đọc đứt cả hơi mà không biết dấu chấm câu chỗ nào hoặc là đang hăng say đọc thì “hự” một cái- dấu chấm câu lù lù hiện ra. Rất hợp lý và ta nhéo hết cả mắt lại, khì một cái rồi thốt lên: hay quá, độc quá và khó nhai quá.
    Thật không thể cắt bài thơ “Đợi Anh Theo Với Em Ơi “của Bình Địa Mộc ra từng đoạn mà bình.. Lời thơ, ý thơ, vần thơ cứ xoắn xuýt lấy nhau đấu nối vớn nhau và cuộc tình trong thơ cứ mãi rượt nhau để rồi ghì chặt nhau rồi nỉ non mãi không muốn “ghỡ nhau ra” vì sợ cả hai cùng “đau”.
    Có một bạn thơ trên mạng nói một câu rất hay: Khi “hắn” yêu thật lòng hắn chuyên làm những điều hâm hâm cho vừa lòng “nàng”. Phải chăng cái hâm hâm đáng yêu điên cuồng ấy đã được Bình Địa Mộc cụ thể hóa bằng hình ảnh vừa phì cười vừa nồng nàn mà bất cứ cô gái nào thấy thì cũng vui vẻ nhắm mắt chấp nhận khồi tình đồ sộ của nhà thơ:
    “ồ, hình như dép vừa quèo quặt quai”
    “chạy theo em bỏ cả chiều nhông nhông
    tay diều, tay ná băng đồng
    vấp cộng rơm chổng chồng mông, úi trời”

    Trả lờiXóa
  16. Chúc mừng anh đã có thơ đoạt giải.
    Rất thích cách bình của anh với thất độ trân ttọng, mở lòng và nghiêm túc.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Vâng, cảm ơn Sơn đã động viên anh. Chúc em vui và có những sáng tác hay hơn nhé!

      Xóa
  17. CÔNG BỐ
    Chương trình thi thơ “Hạ Thương” đã trải qua 02 tháng, với sự tham gia của nhiều thi hữu xa gần và sự đóng góp nhiệt tình của Hội đồng Giám khảo: Nhà thơ Lê Bá Dương Tuất Nguyễn Thụy Cát Thanh Ho Trà Hoa Nữ Nguyên Anh Nguyễn
    Nay Ban tổ chức cuộc thi trân trọng công bố
    KẾT QUẢ XẾP HẠNG:
    1- Giải Nhất: Bài thơ “Hạ Thương”, tác giả: Trang Pham
    2- Giải Nhì: Bài thơ “Mùa Thương”, tác giả: Hoa Hồng
    3- Giải Ba: Bài thơ “Hạ Và Nổi Nhớ”, tác giả: Maylangthang Tdx
    4- Đồng hạng Tư:
    - Bài thơ “Đợi Anh Theo Với Em Ơi”, tác giả: Bình Địa Mộc
    - Bài thơ “Tháng Sáu”, tác giả: Góc Nhìn Đình Ánh
    CƠ CẤU GIẢI THƯỞNG:
    1- Mỗi thì sinh đạt giải được nhận 01 Kỷ niệm chương VNTN
    2- Tiền thưởng cho mỗi giải như sau:
    - Giải Nhất: 2,500,000 VND
    - Giải Nhì: 2,000,000 VND
    - Giải Ba: 1,500,000 VND
    - 02 giải đồng hạng Tư: Mỗi giải 1,000,000 VND
    TỔNG CỘNG 10tr (như Thể lệ đã công bố)
    Chúc mừng năm thí sinh đạt giải Thi thơ HẠ THƯƠNG - 2014
    P/S: Lễ trao giải và Ra mắt Tuyển tập HẠ THƯƠNG sẽ tổ chức vào lúc 8h ngày 03/8/2014 tại Sài Gòn. BTC sẽ thông báo chi tiết vào những bản tin sau.
    Thân mến

    Trả lờiXóa
  18. Chúc mừng anh nhé, em chờ được xem lễ trao giải, hihi

    Trả lờiXóa
  19. Chúc mừng Mộc thiệt nhiều nha.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Um, chủ nhật nầy mắc đi đám cưới roài. Chồng đi cung một mình nha. Nhớ tránh xa CV đấy. Tui mà ghen thì ông biết tay!

      Xóa
  20. Ơ hay, trốn cafe thì nói ngay, còn chàng ràng con bướm!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Hi, uống caffe có người trả tiền mừ mắc chi sợ, chỉ vì bận đám cưới đứa cháu kêu bằng cậu ruột mừ chồng. Hứ!

      Xóa
  21. cuộc thi nay thiếu một người
    nói ra đã muộn đừng cười bạn nha
    bởi chưn mình ở phương xa
    nên không tham dự thật uổng thay
    thôi thì chúc bạn gặp may
    đạt giải lãnh thưởng đến ngày ...gần thôi!
    công danh mình đã muộn rồi
    nên chăng gõ phím ngồi chơi một mình

    Trả lờiXóa