CẢM NHẬN THƠ ROBERRT NGUYỄN

ANH NGỌC THIÊM / MAI KHOA / VŨ HƯỜNG / ANH THẾ ANH / ROBERT NGUYỄN

NẾU NGÀY MAI VŨ TRỤ NỔ TAN TÀNH

Vâng, "nếu ngày mai vũ trụ nổ tan tành ..."

em sẽ mất và anh không còn nữa

buổi hồi sinh xin mỗi người một nửa

chắp lại rồi ta hóa một vì sao

(Hai Vì Sao Nhỏ - thơ Minh Hiếu)

Thật vậy, khi tình yêu lên ngôi dẫu vũ trụ có tan tành, trái đất có chao nghiêng, mặt trời có lịm tắt thì anh vẫn quả quyết rằng "bảy tỷ người anh chỉ nhớ mình em / nhớ ban ngày không đủ nhớ suốt đêm". Cho dẫu mây trời có bồng bềnh lơ lững, những câu quan họ có chông chênh phiêu dạt, những chiếc bóng hải âu có chấm bạc biển xanh, cho dẫu: "mảnh trăng khuyết ở cuối trời / nghiêng nghiêng chực ngã để tôi bồng bềnh" thì anh vẫn "cọ buồn bên má nhớ thời có nhau". Đây là thơ, là tình yêu, là mật ấn ngọt môi, là đắm mê si mộng của nhà thơ - người lính Cụ Hồ - kỉ sư hàng hải - thuyền trưởng tàu viển dương - MINH HIẾU có nick name ROBERT NGUYỄN tên thật là NGUYỄN ĐÌNH THIỆN , quê quán Hải Phòng, đang làm ăn và sinh sống tại Quận 4 tp. Hồ Chí Minh, bạn blog của chúng ta, với vỏn vẹn 54 bài được HỘI NHÀ VĂN xuất bản vừa qua, đã tạo ấn tượng sâu sắc và hấp dẫn với bạn đọc. Tôi, với tư cách là bạn blog, là người yêu thơ xin phép anh RÔ và bạn đọc được cảm nhận đôi điều về tập thơ SÓNG VÀ GIÓ của anh như sau:

bà ba xẻ nách ngang thân

làm ai cứ phải tần ngần hởi ai

lời ru da diết bên tai

để ta lạc bước quan hoài ngẩn ngơ 

(Áo Bà ba - Minh Hiếu)

Thế đó, thơ anh RÔ không ồn ào, bắn nhảy, bay bung mà cứ chần lần, nấng níu, ngẩn ngơ trước một "chiếc áo bà ba" vốn cộng với chiếc nón lá đã trở thành biểu tượng của một "dáng đứng Bến Tre" huyền thoại, ở đó ta thấy hình ảnh người phụ nữ Việt Nam bất khuất kiên cường trung hậu đảm đang mà với anh RÔ đời này, kiếp nầy sẽ cưu mang kính giữ như khối ngọc thiên vô giá:

em đứng thẳng, đôi mắt đen lấp láy

cười rất tươi khi anh vẫy chào em

giữa chiến trường em cũng là người lính

là ngôi sao chiếu rạng giữa màn đêm

(Cọc Tiêu Sống - Minh Hiếu)

Bên cạnh những bài thơ hồi tưởng về chiến tranh như Cọc Tiêu Sống / Bên Mộ Người Đồng Đội "ngôi mộ nhỏ nằm bên con lộ Đỏ / dòng suối Ngô trong vắt chảy êm đềm / chiếc bia gỗ sơ sài vài hàng chữ / nước mắt anh rơi ướt đọan tên em", thơ Mình Hiếu thiên về tình yêu hạnh phúc thường gặp nhưng với góc độ người từng trải, tình yêu của anh đằm đã, lắng lọc hơn ở thể loại lục bát ngắt dòng rất dể thương, tự nhiên dìu bạn đọc vào cõi mộng mơ hiền hòa, sâu nặng nghĩa tình như trong một buổi ... "anh đâu phải là chiều mà nhuộm em đến tím" thế:

bất chợt nắng

bất chợt mưa

chiều chưa buông xuống

vẫn chưa là chiều

(Chưa Phải Là Chiều - Minh Hiếu)

hoặc trong một nỗi khát, anh như một người trai lạc lầm giữa mắt đắm, môi phiêu, giữa thúc giục với xót xa tan mát vào hồn niềm vui sướng:

ngọt ngào em nói

anh à

là em đang gọi

hay là

đang yêu

mắt em nói hết mọi điều

bao nhiêu

đón

đợi

bao nhiêu ân tình ...

(Thôi Mà - Minh Hiếu)

những câu thơ trữ tình như thế cứ miết chảy trong tập thơ SÓNG VÀ GIÓ, dắt đưa người đọc chơi vơi trên biển cả mênh mông "có những khi mặt biển rộng bao la / nằm yên tĩnh như tấm gương phẳng lặng / chắc gió giận gió bỏ đi đâu vắng / sóng lòng anh cũng tắt lịm còn đâu" tình yêu của anh RÔ như sóng cồn biển cả bên cạnh chất đời nghiêng ngã bởi, lãng đảng những cơn say vốn dĩ rất hửu tình với cánh đàn ông chúng ta:

này

thêm chai nữa, các cha

hây

đừng có cản, mấy bà, mặc tôi

(Say - Minh Hiếu)

Nhân đây, tôi cũng xin phép được nhắc đến trong thi đàn Việt Nam có cơn say đã đi vào lịch sử thơ ca như một vũ điệu tuyệt vời, làm chếnh choáng bao nhiêu thế hệ bạn đọc, miệt mài theo ông nhưng vẫn còn tỉnh táo kịp nhận ra mình chưa thể "khả úy" được. Đó là nhà thơ Vũ Hoàng Chương với bài thơ say bất hủ Say Đi Em sáng tác vào khoản năm 1940 mà mãi tận hôm nay chúng ta vẫn phải học tập:

Lui đôi vai, tiến đôi chân 

Riết đôi tay, ngả đôi thân 

Sàn gỗ trơn chập chờn như biển gió 

Không biết nữa màu xanh hay sắc đỏ 

Hãy thêm say, còn đó rượu chờ ta 

Cổ chưa khô đầu chưa nặng mắt chưa hoa 

Tay mềm mại bước còn chưa chuếnh choáng 

Chưa cuối xứ Mê-ly chưa cùng trời Phóng-đãng 

Còn chưa say hồn khát vẫn thèm men

(Say Đi Em - Vũ Hoàng Chương)

Theo đó, cuộc sống quanh ta còn nhiều mảnh đời rã nát, nhiều số phận cơ bần, những mất mát hy sinh trong thời chiến tranh sót lại, những tai nạn rủi ro thường trực với một đất nước vừa trải qua hai cuộc chiến tranh tàn khốc, đang oằn mình lột xác nhằm thay da đổi thịt có lẻ còn đâu đó những đau đáu khôn nguôi. Chúng ta, dẫu sao cũng có chút hạnh phúc nhỏ nhoi, chút may mắn ít ỏi đời ban tặng. Vì thế, dưới góc độ là người cầm bút ta cũng đứng bên cạnh họ, đồng cảm và chia sẻ để thơ mình nhân hậu hơn, để nỗi đau của họ vơi dần âu cũng là điều nên làm, anh RÔ đã viết bài thơ Hai Kẻ Hát Rong bằng tấm lòng như thế:

trên hè phố người ôm cây đàn cũ 

cặp kính đen che phủ nửa mặt gầy

bộ quần áo lấm bụi đường loang lổ

bên cạnh chân lăn lóc chiếc khay 

...

góc phố nhỏ hai kẻ cùng mê mải

một ôm đàn thả tiếng hát chơi vơi

một bó gối mắt lim dim thổn thức

hai mảnh đời hai dấu lặng đơn côi 

(thơ Minh Hiếu)

Đọc xong đọan thơ nầy tôi vẫn còn bàng hoàng ngỡ rằng tác giả đang "thưởng thức" lời ca ngọt ngào của người hát rong. Hóa ra tôi đã nhầm, anh đang "thổn thức", đang lặng im để nghe nỗi buồn thế thái nhân tình thấm lịm qua từng cung thương bậc nhớ đấy chứ!. Hay trong một buổi sớm mai ở Sài Gòn, tại một quán cóc ven đường, khi những giọt sương mai còn đẫm mình trên lá nõn, khi ai đó còn êm ái giấc nồng thì bất chợt những tiếng rao của em bé bán báo, của cụ già vé số, của chị hàng xôi ... cất lên thẽ thọt, yếu ốm nhà thơ bỗng giật mình, thảng thốt:

Sài Gòn sớm cũng lạnh sao

ly cà phê nóng ta chào bình minh

gọi em ...

em chỉ lặng thinh

thôi đành ta quấy đời mình đầy vơi

...

thì thào đôi tiếng gọi mời

(Sài Gòn sớm - Minh Hiếu)

Dân tộc ta vốn yêu qúy và kính trọng thầy cô, tình thần tôn sư trọng đạo luôn luôn được các thế hế tôn vinh gìn giữ như báu vật, bao đời nay vẫn thường nhắc nhở nhau rằng "muốn sang thì bắt cầu kiều / muốn con hay chữ phải yêu thương thầy". Nhà thơ, người lính, loggers ROBERT NGUYỄN của chúng ta không ngoại lệ. Với tấm lòng của một người đã từng "qua sông" bởi những chuyến đò "chữ" của thầy cô. Anh trăn trở:

người lái đò không chọn khách lại qua

nụ cười vội trao người rất vội

lớp chưa lên thì lớp kia đã tới

chẳng lúc nào áo kịp ráo mồ hôi

...

người lái đò vẫn lặng lẽ sớm hôm

như quên cả lúc xuân về tết đến

quên ngày nghỉ quên cả lời hò hẹn

khi bến bờ vọng tiếng gọi: đò ơi!

(Người Lái Đò - Minh Hiếu)

Cuộc sống vốn hối hả, làm cho các "thành viên" va đập nhau âu cũng là lẽ thường nhưng với thơ, Minh Hiếu tỏ rõ thái độ tôn trọng và cần thiết như một nhịp cầu "câu thơ như nhịp cầu ngang / nối bờ mưa nắng mình sang với mình / quý nhau là nghĩa là tình / phải đâu bướm lượn đi rình hoa tươi" cho nên anh tự ví mình như "con tằm vắt ruột nhả tơ / còn tôi trăn trở câu thơ cuộc đời" bởi, thơ thường đi chung với "câu" hoặc "bài" chỉ rõ một tổ hợp nhất quán ngôn ngữ cô đọng, truyền cảm với hình ảnh âm thanh sống động, róc rách tan chảy vào lòng người, dẫn dắt chúng ta đến một thế giới nghệ thuật độc đáo, tách biệt hẳn với các loại hình nghệ thuật khác. Anh đồng cảm:

suốt đời chẳng chập với nhau

câu thơ như một nhịp cầu bắc ngang

khi mà:

chúng mình cũng chỉ hai đường

song song

đồng quy ư?

chắc là không!

điểm vô tận ở mịt mùng

nơi đâu ...

(Song Song - Minh Hiếu)

Tuy nhiên, trong thảm cỏ biếc xanh bao giờ cũng lác đác chấm vàng của lá, cũng trơ khô của mầm, biểu hiện khiếm khuyết không tránh khỏi của quy luật phát phát triển chung, đáng tiếc trong tập thơ anh RÔ có vài hạt sạn nhỏ như thế. Bài Thư Gởi Cho Vợ ... nói về thơ có đoạn:

có gì đâu, ừ mà có sao đâu

em cũng chẳng quan tâm thơ phú

chỉ đôi lần nghe anh đọc đôi câu

vẻ chăm chú rồi phán rằng: "cũng được!"

Nhưng anh RÔ ơi sao lại "phán" chứ, thơ không được phép "tuyên phạt" lạnh lùng như thế, cho dầu "nay ở trong thơ nên có thép / nhà thơ cũng phải biết xung phong". Nếu chỉ đọc thoáng qua thôi thì đây là một mệnh lệnh của tổ quốc giao phó cho nàng THƠ mảnh mai của chúng ta đi giết giặc nhưng tác giả đã khéo léo thêm vào chữ "nên", (cũng nên) câu thơ bỗng dịu dàng đằm thắm trở lại.

Hay trong bài Ta Bẻ Nụ Cười có đoạn:

của ta ta bẻ đã đành

của người sao cũng tan tành rơi đâu

dối gian nào phải tìm lâu

nụ cười cũng nhuốm sặc màu dối gian 

Theo tôi thì chữ "dối gian" cuối câu sau nên đổi lại thành "điêu toa" là từ cùng nghĩa với "dối gian" đồng thời nó cũng sẽ gieo vần với 2 câu sau:

thì thôi hãy bẻ cho tan

tung hê mảnh vỡ theo làn gió bay ...

bởi đây không phải là "điệp từ" mà ... bí từ anh ạ!

Một nhược điểm lớn nữa trong tập thơ đó là các dấu chấm (.), dấu phẩy (,), dấu hỏi (?), thậm chí có câu hai, ba dấu ... tạo nên sức ì, không đáng có của câu thơ, bài thơ tập thơ nói chung.

Trước đây, khoảng cuối thập niên 80, sau khi phong trào thơ trẻ phát triển mạnh lên, các nhà thơ thế hệ 8x, 9x vốn rất phóng túng trong cách nghĩ, cách viết bắt đầu tham gia sáng tác thì các chữ viết hoa ở đầu câu thơ, các dấu chấm, dấu gạch, dấu hỏi ... dần dần được cắt bỏ, không ai sử dụng nữa và các nhà thơ lớn, các bậc cha chú thấy cũng hợp lý nên "bắt chước" làm theo, đúng như bản chất thơ "không vướng bụi trần", thật sự thanh thoát, đừng bắt thơ mang theo mình những "phụ kiện" vốn chỉ "làm rõ nghĩa" mà thơ thì cần "giấu bớt đi", thậm chí thơ không được ngâm mà chỉ đọc, chỉ thẽ thọt từng lời dịu êm thôi anh ạ!

Đến đây thì tôi xin mượn 2 câu thơ sau để kết lại bài viết và hi vọng Bình Địa Mộc sẽ là "tri âm" của nhà thơ:

lang thang gần hết cuộc đời

chỉ mong tìm thấy một người tri âm ...

Kính chúc anh ROBERT NGUYỄN sức khỏe và có nhiều sáng tác hay hơn nữa để những người yêu thơ như chúng tôi có dịp thưởng thức một món ăn tinh thần độc đáo "tách biệt hẳn các loại hình nghệ thuật khác". Trân trọng!

Sài Gòn 3.2013

Bình Địa Mộc

DIỄN VIÊN THẾ ANH/BÌNH ĐỊA MỘC
trong buổi ra mắt tập thơ Sóng Và Gió của anh Robert Nguyen tháng 8.2012

Thích ·  ·  · Chia sẻ · Chỉnh sửa

• Hải Hạnh Nguyễn, Mayhong Mayhong, Remy Litot và 23 người khác thích điều này.
• 1 chia sẻ
• 

  Trang Le cho xin một quyển đi anh BDM ui, mới đọc mấy đoạn trích mà thấy giọng thơ có hồn rùi

  19 giờ trước · Thích
• 

  Bình Địa Mộc vâng, đẻ Mộc lien hệ với anh RÔ nha rồi gởi cho em nha!

  18 giờ trước · Thích · 1
• 

  Khoát Từ Đưc Lúc nào cũng tươi !

  18 giờ trước · Thích
• 

  Nghiaphuong Ho Cho P "mượn tạm" bài bình củaBình Địa Mộc đưa lên trang web do P làm admin nha anh! (nếu có thể anh up thêm bìa tập thơ SÓNG VÀ GIÓ của ROBERT NGUYEN), để P giới thiệu tập thơ cho trang trọng! Cảm ơn anh Mộc trước!

  18 giờ trước · Thích
• 

  Lê Thoại Đan Vy bài thơ SÓNG VÀ GIÓ của anh RO hay lắm lúc bên blog MÂY rất thích

  18 giờ trước · Thích
• 

  Bình Địa Mộc dạ, để em nói anh RO chuyển email cho anh nha!

  17 giờ trước · Thích · 1
• 

  Johnny Trần Thiên vui tươi.tuyệt vời a ơi.

  16 giờ trước · Thích
• 

  Khuc Thuy Du Hay lắm anh Mộc ạ - em cũng hân hạnh được tác giả tặng 

  13 giờ trước · Thích
• 

  Meoja Chán Đời Những câu thơ thật gần gũi nhưng cũng thật sâu lắng..

  11 giờ trước · Thích
• 

  Lam Duy Vâng, "nếu ngày mai vũ trụ nổ tan tành ..."
  em sẽ mất và anh không còn nữa
  buổi hồi sinh xin mỗi người một nửa
  chắp lại rồi ta hóa một vì sao...........Mình thíc đó nghe BẠN

  11 giờ trước · Thích
• 

  Bình Địa Mộc cảm ơn anh nhiều nha!

  11 giờ trước · Thích
• 

  Trang Le nhớ nghen anh Bình Địa Mộc

  5 giờ trước · Thích